Mój Prąd 6.0, Czyste Powietrze – nowe kryteria dofinansowań

Zmiany, zmiany i zmiany. Rok 2024 obfituje w liczne „zwroty akcji” na polu krajowej energetyki, szczególnie jeśli chodzi o finanse. Niedawno mieliśmy do czynienia z częściowym odmrożeniem cen prądu, co każdy odczuł w portfelu. Już niedługo ruszy program dofinansowań Mój Prąd 6.0 na nowych zasadach. A przecież w tym roku zmianie uległo również finansowanie w ramach programu Czyste Powietrze i zostało wprowadzone finansowanie przydomowych turbin wiatrowych. Dlatego dziś omówię nowe kryteria dofinansowań.

Spis treści:

1. Mój Prąd 6.0 – podstawowe informacje
2. Mój Prąd 6.0 – na co przysługuje dofinansowanie
3. Na co można uzyskać dofinansowanie w programie Mój Prąd 6.0?
4. Formalności programu Mój Prąd 6.0: co, gdzie i kiedy
5. Czyste Powietrze
6. Moja Elektrownia Wiatrowa – program dla energii z wiatru
7. Podsumowanie

W niniejszym artykule najwięcej miejsca poświęcę programowi Mój Prąd. Niemniej na omówienie innych programów również znajdzie się czas.

Mój Prąd 6.0 – podstawowe informacje

Mój Prąd 6.0 (MP6) to, jak sama nazwa wskazuje, kolejna edycja naboru wniosków do programu Mój Prąd zapoczątkowanego w 2019 roku. Celem jest wsparcie i rozwój energetyki prosumenckiej w Polsce. Dotacje przyznawano więc głównie na mikroinstalacje fotowoltaiczne o mocy do 10 kW, a także dodatkowe urządzenia współpracujące i magazynujące energię. Inicjatywa cieszy się sporym zainteresowaniem odbiorców. Na stronie programu dostępna jest mapka obrazująca dotychczas rozdysponowane środki pieniężne oraz liczbę pozytywnie zaopiniowanych wniosków.

W każdej kolejnej edycji wprowadzane były pewne zmiany. Dotyczyły one m.in. listy urządzeń, na które przyznawane były dofinansowania, jak również wysokość samego dofinansowania. Szczegółowo o programie Mój Prąd 5.0 przeczytasz w tym artykule. Możesz na jego podstawie oraz informacji, które zaraz przedstawię, porównać, co uległo zmianie.

Budżet tej edycji wynosi 400 mln złotych i pochodzi z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) na lata 2021 – 2027. Z tego samego funduszu przyznawane są dofinansowania dla programu Czyste Powietrze, o którym będzie trochę później.

Mój Prąd 6.0 – na co przysługuje dofinansowanie

Tak jak w latach poprzednich dofinansowaniu podlega mikroinstalacja fotowoltaiczna. Jednak w przeciwieństwie do MP5 (czyli Mój Prąd 5.0) nie otrzymamy zwrotu wydatków poniesionych na systemy zarządzania energią HEMS lub EMS (szerzej o nich w artykule Przegląd aktualnych dofinansowań 2023), pompy ciepła oraz na kolektory słoneczne. Dodatkowo dofinansowanie można pozyskać na magazyn energii i/lub magazyn ciepła w postaci bojlera elektrycznego.

Jednakże w przypadku tej edycji programu należy pamiętać o dwóch bardzo kluczowych datach. Pierwsza to 31.07.2024 r. Od dopełnienia formalności przed lub po tej dacie, decydować będzie, ile i czy dofinansowanie zostanie przyznane. Już spieszę wyjaśnić o co chodzi. Druga z nich to 2.09.2024 r. W tym dniu startuje nabór wniosków do programu.

Dla instalacji fotowoltaicznych zgłoszonych do przyłączenia przed 31.07.2024 r., uzyskamy dofinansowanie w maksymalnej wysokości 6000 zł. Żadnych innych komponentów wnioskodawca nie musi kupować i instalować. Natomiast jeśli prosument dokona zgłoszenia przyłączenia instalacji po 31.07.2024, wówczas może liczyć na 7000 zł zwrotu, ale musi dodatkowo zainstalować również magazyn energii lub magazyn ciepła. Obrazowo pokazuję to na rysunku w następnym punkcie.

Do mikroinstalacji fotowoltaicznych zaliczane są również: zestawy balkonowe, markizy fotowoltaiczne, dachówki fotowoltaiczne, wiaty i carporty wyposażone w ogniwa fotowoltaiczne.

Warto również zwrócić uwagę, że rośnie moc instalacji podlegających dofinansowaniu. Dla tych zgłaszanych do przyłączenia do końca lipca będzie to nadal maksymalnie 10 kW jak w poprzednich edycjach programu. Natomiast od sierpnia można wnioskować już o instalacje o mocy do 20 kW. Taka zmiana jest podyktowana głównie tym, że obecnie wiele osób decyduje się na montaż pompy ciepła. Urządzenia te są bardzo energochłonne, szczególnie jeśli ktoś nie wykonał wcześniej termomodernizacji budynku mieszkalnego.

Kluczowym elementem instalacji, niezbędnym do otrzymania dofinansowania jest magazyn energii. Z czego wynika ta zmiana w stosunku do poprzednich edycji programu Mój Prąd? Otóż przyznającym dotacje, a więc państwu zależy na zwiększonej autokonsumpcji energii elektrycznej. Aktualnie wzrost liczby prosumentów i instalacji OZE doprowadził do stanu, w którym często nadmiar energii jest marnowany lub wysyłany za granicę, za co państwo musi jeszcze płacić. Kuleje po prostu bilansowanie energii elektrycznej w systemie. Szerzej o tym pisałam w artykule pt. Patologie polskiej energetyki.

Na co można uzyskać dofinansowanie z programu Mój prąd 6.0?

Dofinansowaniu w obecnej edycji programu podlegają:

• mikroinstalacja fotowoltaiczna o mocy od 2 kW do 10 kW (dla instalacji zgłaszanych do przyłączenia do 31.07.2024) lub od 2 kW do 20 kW (dla instalacji zgłaszanych po 31.07.2024). Wysokość dofinansowania wynosi 6000 zł lub 7000 zł w zależności od tego, czy oprócz fotowoltaiki instalowany będzie magazyn energii lub ciepła (sprawdź poniższą tabelkę),
• magazyn energii o pojemności minimum 2 kWh – maksymalną kwotą dofinansowania jest 16 000 zł,
• magazyn ciepła o minimalnej pojemności 20 dm³, czyli 20 litrów to dofinansowanie w wysokości maksymalnie 5000 zł.

Wniosek stąd taki, że w przypadku zakupu wszystkich komponentów z powyższej listy urządzeń przysługiwać będzie 28 tys. zł dofinansowania. Musisz jednak pamiętać, że podane powyżej kwoty dofinansowania to kwoty maksymalne. W regulaminie programu widnieje zapis, że beneficjent otrzyma w ramach danej grupy urządzeń do 50% wartości poniesionych nakładów, lecz nie więcej niż wskazane kwoty. Czyli żeby dostać zwrot w wysokości 6 000 zł na instalację fotowoltaiczną, należy za nią zapłacić 12 000 zł lub więcej. Poniżej kwoty 12 000 zł otrzymamy dofinansowanie w zmniejszonej wartości. Zasada ta dotyczy tak samo magazynów energii i magazynów ciepła.  Ponadto nie można ubiegać się o dofinansowanie na wzrost mocy w już wcześniej dofinansowanej instalacji fotowoltaicznej.

Więcej o magazynach energii przeczytasz w tym artykule. Znajdziesz tam m.in. rodzaje urządzeń i średnie ceny zakupu.

Formalności programu Mój Prąd 6.0: co, gdzie i kiedy

Jak już wcześniej wspomniałam, wnioski w programie będą lub są przyjmowane, w zależności od tego, kiedy czytasz ten artykuł, od 2.09.2024. Wnioski będą przyjmowane do 20.12.2024 r. lub do wyczerpania funduszy. Jeśli każdy z beneficjentów otrzymałby maksymalną kwotę dofinansowania, wówczas budżet starczy na ponad 14 tys. inicjatyw. Dofinansowaniu podlegają koszty na omawiane w poprzednim punkcie urządzenia poniesione w okresie od 1.01.2021 r. do 31.12.2027 r.

Żeby móc otrzymać dofinansowanie, wnioskodawca musi rozliczać się na zasadzie net-billing lub potwierdzić przejście na ten system rozliczania w okresie składania wniosku.

Wniosek składać będzie można internetowo przez stronę programu. Będzie on opiniowany w 14 punktach, w tym za złożenie niezbędnych dokumentów. Są to:

• faktura lub paragon imienny na zakup i montaż mikroinstalacji i/lub innych elementów,
• dokument potwierdzający opłacenie faktury lub paragonu,
• zaświadczenie Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) potwierdzające datę przyłączenia instalacji do sieci elektroenergetycznej wraz z podaniem numeru Punktu Poboru Energii (PPE),
• protokół odbioru prac od wykonawcy lub oświadczenie wnioskodawcy o samodzielnym montażu innych elementów (jeśli dotyczy),
• dokument potwierdzający rozliczanie się wnioskodawcy za wytworzoną/pozyskaną energię elektryczną według net-billing.

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i przyznaniu dofinansowania, beneficjent zobowiązany jest do eksploatacji urządzeń objętych dofinansowaniem przez okres minimum 5 lat.

Wszelkie niezbędne dokumenty znajdziesz na oficjalnej stronie programu.

Czyste Powietrze

Program Czyste Powietrze jest z nami już od dłuższego czasu. Pisałam o nim szczegółowo w poprzednim artykule dotyczącym dofinansowań – tutaj. W jego ramach możesz otrzymać zwrot części kosztów poniesionych na termomodernizację budynku oraz wymianę starego i nieefektywnego źródła ciepła na nowocześniejsze i spełniające najwyższe normy.

W związku z unijną dyrektywą budynkową od kwietnia 2024 roku nastąpiła zmiana w programie Czyste Powietrze. Od teraz urządzenie grzewcze, na które można wnioskować o dofinansowanie, musi znajdować się na liście tak zwanych zielonych urządzeń oraz materiałów (ZUM). Są to pompy ciepła, kotły na pellet i kotły zgazowujące drewno.  W związku z tym mamy trzy możliwości:

• jeśli wniosek został złożony przed 21 kwietnia 2024 r. – można otrzymać dotację na urządzenie spoza listy ZUM,
• dla wniosków złożonych od 22 kwietnia 2024 r. i dla urządzeń zakupionych przed 13 czerwca 2024 r. – dofinansowanie dla urządzeń spoza listy nadal będzie możliwe,
• dla wniosków złożonych od 22 kwietnia 2024 r. i dla urządzeń zakupionych od 14 czerwca 2024 r. – dofinansowaniu podlegają tylko urządzenia z listy ZUM.

Dodatkowo ważne jest, że osoby montujące pompę ciepła w ramach programu zobowiązane są do wykonania audytu energetycznego. Na taki audyt również można otrzymać dofinansowanie w ramach niniejszego programu. Maksymalna kwota dofinansowania wynosi aż 135 tys. zł.

W latach 2024 – 2029 program Czyste Powietrze będzie finansowany z wcześniej wspomnianego przeze mnie funduszu FEnIKS, a jego łączna wartość wyniesie aż 6,4 mld zł.

Moja Elektrownia Wiatrowa – program dla energii z wiatru

Nowością w tym roku jest program mający na celu dofinansowanie innego rodzaju przydomowego OZE – turbin wiatrowych. Do tej pory nie można było otrzymać pieniędzy na tego typu konstrukcje. Program sam w sobie zaczął działać już jakiś czas temu. Jego start nastąpił w czerwcu 2024 r., a nabór trwa w trybie ciągłym do 31.12.2028 r. Całkowity budżet projektu wynosi 400 mln złotych.

Dofinansowanie można uzyskać na:

• mikroinstalację wiatrową, służącą zaspokojeniu potrzeb własnych. Moc turbiny musi wynosić od 1 kW do 20 kW. Dofinansowanie wynosi do 50% kosztów kwalifikowanych, lecz nie więcej niż 30 tys. zł na mikroinstalację i/lub nie więcej niż 5 tys. zł/1 kW,
• magazyn energii o pojemności minimalnej 2 kWh. Dofinansowanie wynosi do 50% kosztów kwalifikowanych, lecz nie więcej niż 17 tys. zł i maksymalnie 6 tys. zł/1 kW.

Aktualnie trwa pierwszy nabór. Został on otwarty 17.06.2024 i będzie trwał do 16.06.2025 r. Wnioski można składać tylko w wersji elektronicznej przez stronę programu. Link do niej jest tutaj: program priorytetowy Moja Elektrownia Wiatrowa. Możesz z niej pobrać wszystkie niezbędne wzory dokumentów oraz instrukcję składania wniosku. Do wniosku należy dołączyć następujące załączniki:

• protokół odbioru końcowego,
• oświadczenie wnioskodawcy o posiadaniu zgód współwłaścicieli nieruchomości,
• karta katalogowa turbiny,
• faktura zakupu i montażu mikroinstalacji i/lub magazynu energii,
• potwierdzenie płatności faktury,
• oświadczenie dotyczące nabywcy faktury – jeśli dotyczy,
• zaświadczenie Operatora Sieci Dystrybucyjnej – jeśli dotyczy

Podsumowanie

Jak widzisz, pieniędzy z państwowych programów jest sporo do wzięcia. Dlatego jeśli myślisz o zakupie mikroinstalacji fotowoltaicznej lub wiatrowej, magazynie energii albo o wymianie źródła ogrzewania w domu, zrób to póki możesz na to otrzymać dofinansowanie. Jeśli w powyższym artykule nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytanie odnośnie do aktualnych programów dofinansowań, nie bój się go zadać w komentarzu. Możesz również sprawdzić sekcje FAQ na stronach każdego z programów.